Vanaf vandaag is de historische roman geschreven door de Klaaswaalse auteur Marja Visscher, Aletta Jacobs, Het recht om door de Kalverstraat te lopen’, te koop. Het boek werd uitgegeven door Davey Jones Publishing.
Aletta Jacobs (1854-1929), de eerste vrouw die aan de universiteit afstudeerde, de eerste vrouwelijke arts en voorvechtster voor de rechten van de vrouw. Haar gezondheid stelt haar in deze persoonlijke opmars enorm op de proef. Toch komt ze deze hiaten in de strijd naar rechtvaardigheid en tegen een dubbele moraal op eigen kracht te boven.
Moeilijker wordt het als haar gevoelens gaan opspelen voor Carel Victor Gerritsen. Vrouwen aan voorbehoedsmiddelen helpen, geen probleem, maar de liefde zelf consumeren kent voor haar een principiële keerzijde. Kriebels in de buik en verlangen naar een kind worden ’s nachts weg gehuild, want ze is toch die stoere, krachtige lijnrechte feministe. Het bijna overspannen besef van een liefdesleven wordt steeds heftiger. Welke besluiten zal ze nemen?
Waarom dit keer een boek over Aletta Jacobs vroegen we de Klaaswaalse auteur Marja Visscher. ‘Na lezen van Aletta Jacobs’ autobiografie Herinneringen ontstonden er bij mij veel vragen,’ legt zij ons uit. ‘Met het doorlezen van de lijvige, prachtig geschreven biografie Een onwrikbaar geloof in rechtvaardigheid krijg je een mooi en veel juister beeld van de feministe. De auteur Mineke Bosch doorziet net als ik de terughoudendheid in de autobiografie en geeft antwoorden op vragen die opkomen bij het lezen daarvan. Aletta Jacobs laat veel interessante informatie in haar autobiografie namelijk doodleuk weg. Waarschijnlijk omdat het niet past in het beeld dat ze van zichzelf wil nalaten. Uit de autobiografie komt namelijk de stoere, krachtige, lijnrechte feministe met een sterk geloof in eigen kunnen naar voren.
Haar autobiografie Herinneringen schreef ze overigens pas op gevorderde leeftijd. Wat voeg je toe met deze historische roman? Marja: ‘Heel veel. Met verbazing lees je hoe zij bijna nergens vermeldt dat ze van Joodse afkomst is en hoe de verwijdering is ontstaan met haar lievelingsbroer Julius. Maar nog veel vreemder is dat de autobiografie geheel is ontdaan van emoties. Op één punt na, al is het ook hier weer meer een mededeling dan een emotie, waarin ze schrijft dat ze na de nodige teleurstellingen op een nacht met haar hand in de medicijnkast van haar vader (arts)zocht naar medicijnen om zelfmoord te plegen. Ze was toen overigens nog jong, maar het doet wel iets, omdat dit nu juist weer net niet paste in het stoere en altijd ‘zin doordrijvende’ beeld dat ze van zichzelf neerzet. Haar vader doorziet haar depressie gelukkig en voorkomt dat er nare dingen gebeuren.’
‘Tot nog toe moest je werkelijk tussen de regels door lezen om te ontdekken hoe gezellig zij het heeft met haar echtgenoot Carel Victor Gerritsen 1850-1905. Zeker tijdens de interessante reizen die ze door geheel Europa en de rest van wereld samen maken, hebben zij het heel gezellig samen,’ aldus Visscher die toch ook weer wijst op haar afstandelijke schrijven om maar niet de emotie te raken. ‘Eerst maken ze al wandelend reizen en later per rijwiel zoals dat toen nog zo deftig heette. Opvallend is dat ze haar echtgenoot de hele autobiografie koeltjes bij zijn achternaam blijft noemen. Ook schrijft ze met een wat afgemeten aantal woorden dat ze verlangde naar een kind en dat haar kindje, een jongetje werd geboren. Hoe het haar tijdens de bevalling en daarna vergaat? Een zin, één pennenstreek die heel veel zegt, maar waar ze inhoudelijk totaal niets prijsgeeft geeft wanneer zij dit zelf ondergaat, wat ze denkt, wat ze voelt en hoe ze het beleeft. De intensiteit is er totaal niet. Niet per ongeluk, nee gewoon omdat ze dit bewust niet wilde delen.’
Marja Visscher noemt het meer een opmerking langs de neus weg, dan een werkelijk gevoeld stateman. Visscher lachend: ‘Nee, echt ze beschrijft dat ze bevalt, maar meer ook niet. De gevoelens van haar man en tussen hen, blijven zelfs geheel buiten beschouwing. Dat waren voor mij dan ook juist de losse eindjes en de mogelijkheid om haar ongetwijfeld diepe gevoelens op alles wat er in haar persoonlijk leven voorviel terug te brengen naar menselijke proporties. Zonder het plot te verklappen passeerden er allerlei zaken in haar leven die ik wel ontdekte, maar zij in haar autobiografie zelfs gewoon wegliet. Er niet over schreef omdat ze in haar autobiografie terugkeek op haar leven en wist hoe het later afliep. Dat wat haar niet beviel aan brieven of informatie gewoon vernietigde en er geen woord aan vuil maakte.’
‘Maar wees gerust,’ licht de auteur aan het eind van het gesprek nog toe: ‘Neem van mij aan dat ondanks het feit dat zij zichzelf op een andere manier wilde presenteren, ik niets af doe aan deze bijzondere krachtige en strijdbare vrouw waar Nederland diepe bewondering voor heeft! Toch is ze nu meer een mens van vlees en bloed geworden. Maar oordeel zelf, het boek is vanaf nu te koop in elke boek- en webwinkel!’
Deze historische roman verschijnt ook als e-book en luisterboek.
Elke avond op de hoogte van het laatste nieuws uit de Hoeksche Waard? Schrijf je dan hier in voor onze gratis nieuwsbrief.